Is creativiteit olijfgroen of een baksteen? Tja… Wat is creativiteit eigenlijk? En wat betekent creativiteit voor jou? Onderzoek wijst uit dat iedereen creatief kan zijn. Het is iets wat je kunt leren. En de beste manier om je creativiteit te beoefenen, is vanuit een positieve, ontspannen mindset.

Veel mensen denken dat je moet kunnen creëren – een creatieve hobby of artistiek beroep moet hebben – om creatief te kunnen zijn. Tekenen, schilderen, schrijven, fotograferen, ontwerpen… We voelen ons als makers bij Essencio gezegend dat wij een mooi creatief vak mogen beoefenen.

Wat is creativiteit precies?

Maar creativiteit is niet alleen voor ons weggelegd. Creativiteit is anders dan goed kunnen schrijven of ontwerpen. Creativiteit gaat éigenlijk om hoe je hersens verbinding leggen en hoe je tot oplossingen komt. Creativiteit is als een spier die je kunt trainen, door te oefenen.

Eerst even de definitie: wat is creativiteit eigenlijk? Creativiteit wordt nogal verschillend geïnterpreteerd. Maar we kunnen twee soorten creativiteit onderscheiden: inspirerende creativiteit en doelgerichte creativiteit. Creatieve inspiratie biedt je nieuwe ideeën en mogelijkheden. Doelgerichte creativiteit leidt tot creatieve ideeën die bijdragen aan een constructieve oplossing.

Op zoek naar creatieve inspiratie

Creatieve inspiratie ontstaat vaak als je tot rust komt. Als je ergens bent waar je maar met één ding bezig bent, en waar je geest van kalmeert. Misschien is dat voor jou als je een wandeling maakt, mooie muziek luistert of een tentoonstelling bezoekt. Maar je kunt ook nieuwe ideeën opdoen als je onder de douche staat of als je in bed ligt en bijna in slaap valt. Als je geest tot rust komt, gaan er allerlei luikjes in je hoofd open en kunnen nieuwe ideeën je toevallen.

Je kunt wachten op die inspiratie, maar je kunt je er ook in oefenen. Onze drukke cultuur biedt weinig gelegenheid voor echte rust. Vaak vinden we het moeilijk om onszelf – of mensen om ons heen – toestemming te geven om te pauzeren en op adem te komen. Terwijl ontspanning je helpt om je gedachten de ruimte te geven. Ontspanning stelt je in staat om een andere invalshoek te zien. Je gaat makkelijker associatief denken, waardoor je sneller verbindingen legt tussen ideeën en concepten. Zo ontstaat creatieve inspiratie.

Creatieve ideeën en oplossingen bedenken

Je kunt ook creativiteit zoeken die een laag dieper gaat: creativiteit met een doel. Creativiteit met als betekenis: de productie van originele en (potentieel) bruikbare ideeën en oplossingen (Amabile, 1983).

Bij die creativiteit komt er nog iets anders kijken: concentratie en doorzettingsvermogen.

Hoe stimuleer je die creativiteit? Matthijs Baas promoveerde cum laude aan de Universiteit van Amsterdam met een studie naar de psychologische aspecten van creativiteit. Hij onderzocht vanuit welke gemoedstoestand we de meeste creatieve ideeën opdoen, en ondervond dat ‘stemmingen die activerend zijn’ de doelgerichte creativiteit het meest stimuleren. Meer nog dan ontspanning.

Zo bedachten blije mensen originelere ideeën en hadden zij meer creatieve inzichten dan verdrietige of ontspannen mensen. “Blije mensen werden creatief, doordat ze associatief dachten en een kwestie van meerdere kanten bekeken.”

Iedereen is creatief. ‘Ja, maar…’

Creativiteit wordt dus gestimuleerd door blijdschap, door een positieve mindset. Negatieve gedachten remmen je creativiteit af. Bijvoorbeeld als je denkt dat jij niet creatief bent. Of dat een bepaalt idee gek is. De beste manier om niet-creatief te zijn, is dat je niet toelaat wat er in je hoofd gebeurt.

Volgens Matthijs Baas kan iedereen in principe creatief zijn. Hij vergelijkt het met het aanleren van een taal. Ieder mens is – op zijn eigen manier – in staat om met woorden allerlei verschillende zinnen te maken en gedachten uit te drukken die nieuw en uniek zijn. “Iedereen heeft het in principe in huis, maar vaak zitten mensen zichzelf in de weg door zichzelf wijs te maken dat ze niet associatief kunnen denken.”

Tips voor méér creativiteit

Je kunt je creativiteit op verschillende manieren trainen en vergroten. Hoe snel dat gaat, is – net als met het aanleren van een taal – per persoon verschillend. Voor de één werkt het om langdurig en intensief met een onderwerp bezig te zijn, om van daaruit creatieve ideeën te ontwikkelen. Bij de ander werkt het door te associëren en gebruik te maken van verbeelding. Misschien ben jij wel het meest creatief als je even gaat wandelen in de natuur.

Het loont om voor jezelf op zoek te gaan naar de manier die bij jou past. Deze tips kunnen je ook helpen:

– Maak tijd voor rust, om even niets te doen
– Ga brainstormen met jezelf
– Word je bewust van je ‘ja-maar’-geluiden
– Probeer je ‘ja, maar…’ om te zetten naar ‘wat als… ik dat wel kan?’
– Zoek creativiteit in de natuur, er is zoveel te zien
– Lach veel en vaak; het ontspant en geeft energie
– Ga brainstormen in een groep
– Laat gekke ideeën ontstaan; benader ze vol verwondering en nieuwsgierigheid. Zonder af te vragen waarom die gedachten ontstaan.

Wat brengt creativiteit jou? We vinden het leuk als je reageert op Instagram. Onze inspiratie – soms creatief, soms doelgericht – kun je daar ook volgen.

Wil je vaker geïnspireerd raken met dit soort blogs? In onze nieuwsbrief bieden we je twee keer per maand inspiratie, quotes, reflectiemomenten, opdrachten en shoptips over natuur, onthaasting en klein geluk. En iedere eerste dinsdag van de maand ontvang je gratis inspirerende downloads met een (natuur)foto en quote. Meld je hier aan.