Laat je gedachten gaan en doe eens drie minuten niets

Tijd is meer waard dan goud, we schreven er eerder over in dit blog. In de prestatiemaatschappij waarin we leven, wordt vaak van ons verwacht dat we efficiënt en productief met onze tijd omgaan. Ons uitgangspunt voor alles wat we doen, is de klok. Durven we de tijd nog los te laten, om te lummelen, te lanterfanten, om even te niksen?

Talloze onderzoeken en studies tonen het aan: we staan te vaak ‘aan’. We laten ons te veel beïnvloeden door alle prikkels die er om ons heen zijn. En wat we vooral doen: we onthaasten te weinig. Helemaal als we achter ons bureau aan het werk zijn. Bedrijfsarts Willem van Rhenen schetst dat we vaak als we vermoeid zijn denken: ‘Ik werk te hard, te véél.’ “Terwijl we in feite niet voldoende opladen.”

“We zijn obsessief naar de klok gaan leven”, zei filosofe Joke Hermsen daarover. “De klok beheerst alles: de zorg, het onderwijs, discussies over het aantal werkdagen. Alles moet snel. We moeten juist minder slaaf worden van die klok.”

Alan Lightman, hoogleraar menswetenschappen, houdt in zijn boek Praise of Waisting Time een vurig pleidooi voor veel meer niets doen. Tegen NRC zegt hij: “De drukke leefstijl die we nu hebben kost ons ontzettend veel. Te weinig niksen levert schade op aan ons vermogen om na te denken, te fantaseren. We moeten inzien welke schade het toebrengt aan onze mentale staat en ons geestelijk welzijn.”

We zouden meer tijd moeten maken om te reflecteren

Lightman zegt dat we door de grotere tijdsdruk de laatste jaren minder psychologische ruimte hebben voor creatieve gedachten. “Veel mensen, zelfs hele landen, vertonen bijna robotachtig gedrag. De gemiddelde loopsnelheid in een stad als Singapore is sinds midden jaren negentig met 30 procent toegenomen! We hebben amper nog tijd om te reflecteren, bijvoorbeeld op onze waarden. Wat vinden we belangrijk in het leven? We hebben geen tijd meer om daar rustig over na te denken. We hollen van de ene toets naar de volgende vergadering, proberen altijd online en verbonden te blijven. En het wordt erger.”

Ook wij ervaren het ‘leven met de klok’. Van het halen van deadlines voor projecten, tot het haasten naar de trein na het werk. En vaker dan we willen naar ‘snelle’ inspiratie zoeken via onze telefoon. Daar is op zich niks mis mee, maar we sluiten ons volledig aan bij het pleidooi voor genoeg onthaasting. Voor ruimte bieden voor rust en creativiteit. Voor iets meer niets-doen. We willen ook jou uitdagen om jezelf toe te staan af en toe eens je gedachten te laten gaan. Offline en zonder scherm. Al is het maar voor drie minuten.

Waarom zou je vaker niets moeten doen?

Vaker niets doen, lummelen of lanterfanten, is in meerdere opzichten gezond voor je.

Niets doen geeft je lichaam rust.
Júíst als je efficiënt en productief moet of wilt werken, heb je genoeg mentale en fysieke energie nodig. Door af en toe niets te doen, door even te relaxen en te rusten, krijgt je lichaam de mogelijkheid om op te laden.

Niets doen helpt je te ontstressen.
Júíst als je te druk bent, als je stress hebt – wat ons allemaal weleens overkomt – is het waardevol om af en toe te niksen. Want als je stress ervaart, ben je minder effectief. Als je de rust toelaat, word je lichamelijke en geestelijke stress minder.

Niets doen helpt je je gedachten te ordenen.
Als je even niets doet, en je gedachten laat gaan, kun je je gedachten beter ordenen. Je laat de ruis in je gedachten verdwijnen en je kunt een nieuwe en frisse blik krijgen op problemen of issues die spelen. En je ziet scherper wat nu echt belangrijk voor je is.

Niets doen helpt je ruimte te maken voor creatieve ingevingen.
Als je geest tot rust komt, dan komt nieuwe inspiratie soms vanzelf. Tijdens het niksen, verwerken je hersenen prikkels, en ontstaat er ruimte voor nieuwe gedachten.

Redenen om niet niks te doen

Hoeveel redenen we je ook geven om te niksen, en hoe waardevol het ook voor je voelt; de grootste belemmering in niets doen, ben jij zelf. Er kunnen genoeg redenen bij je opkomen om niet niets te doen: je voelt je lui als je niets doet. Je hebt het gevoel dat alles wat je doet, zinvol moet zijn. Je wilt graag dat overal een plan of doel achter zit. Of je hebt het gevoel dat er dan niks uit je vingers komt.

Probeer het eens uit. Laat je ja-maar-gedachten gaan. Je toont moed als jij je bureau in de steek laat om tijdens je lunchpauze een rondje te wandelen. Als je extra pauzemomenten inlast tijdens een drukke dag, om je opnieuw te verbinden en op te laden. Je gaat er lichamelijk, geestelijk en emotioneel écht baat bij hebben.

Hoe kun je niksen?

Deze eenvoudige oefening kan je helpen om alles even los te laten:

Zet alles wat je kan afleiden uit: je telefoon, je laptop, de deurbel. Laat anderen je niet kunnen storen.

Ga doelbewust 3 minuten stilzitten.

Zoek een prettige houding, met je rug recht en je voeten op de grond.

Als je goed zit, richt dan je aandacht op je ademhaling.

Merk simpelweg op hoe je in- en uitademt.

Sluit je ogen of richt je blik naar het raam, naar buiten.

Adem rustig in en uit. Concentreer je op het gevoel van de ademhaling in je buik.

Het kan zijn dat je afgeleid raakt doordat er allerlei gedachten in je opkomen. Dat is prima.

Gebruik deze gedachtenstroom als mogelijkheid om je aandacht rustig terug te brengen naar je ademhaling.

Adem in – adem uit, naar je buik. Volg je ademhaling. Voel dat je er bent.

Genieten van niets… Hopelijk kun je dit gevoel van ruimte meenemen verder de dag in.

Door soms even drie minuten niets te doen – of je het nu mediteren, kalm worden of mindfulness noemt – merk je scherper op wat je denkt en hoe je denkt. Je wordt je bewuster van waar je geest geneigd is om je naartoe te brengen.

En als je hier vaker in oefent, dan zal je merken dat je meer behoefte hebt aan minder. Meer behoefte aan tijd van niets doen. Omdat die tijd je verder brengt dan de oppervlakte van je bewustzijn. Die tijd laat je nadenken over wat echt belangrijk is in het leven.

Wil je vaker geïnspireerd raken met dit soort blogs? In onze nieuwsbrief bieden we je twee keer per maand inspiratie, quotes, reflectiemomenten, opdrachten en shoptips over natuur, onthaasting en klein geluk. En iedere eerste dinsdag van de maand ontvang je gratis inspirerende downloads met een (natuur)foto en quote. Meld je hier aan.